Termijnoverschrijding door student verschoonbaar, TU Delft dient het beroep tegen het NBSA inhoudelijk te behandelen.

Op 23 juli 2025 deed de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling) uitspraak over de verschoonbaarheid van een termijnoverschrijding. Een student had door persoonlijke omstandigheden niet binnen de zes weken termijn beroep ingediend tegen een negatief bindend studieadvies. Mr. Joost Paijmans, advocaat onderwijsrecht, stond de student bij in deze procedure bij de Afdeling.

 

Aanleiding procedure

De student kampt vanaf de start van de studie in september 2022 met verschillende persoonlijke omstandigheden, waardoor zij aan het einde van het studiejaar 2022/23 van de TU Delft een uitgesteld BSA krijgt. Hierdoor dient zij aan het einde van het nieuwe studiejaar (2023/24) haar propedeuse te hebben behaald.

 

De student blijft echter in studiejaar 2023/24 last houden van dezelfde persoonlijke omstandigheden, waardoor ze aan het einde van dit studiejaar haar propedeuse helaas niet heeft behaald. Eind augustus 2024 geeft TU Delft daarom een negatief bindend studieadvies af. Student heeft vervolgens zes weken vanaf het moment dat het NBSA is afgegeven de tijd om daartegen op te komen. Student is in die periode door persoonlijke omstandigheden echter niet in staat om tegen het NBSA op te komen en dient daarom zo snel als het voor haar mogelijk is, in november alsnog een beroep in tegen het afgegeven NBSA. Het CBE van TU Delft verklaart het beroep van student ‘niet-ontvankelijk’, omdat het beroep te laat was ingediend en het CBE vindt dat de persoonlijke omstandigheden van student onvoldoende waren om te kunnen spreken van een ‘verschoonbare termijnoverschrijding’. Het CBE van TU Delft wijst waarmee het beroep tegen het NBSA af zonder naar de inhoudelijke argumenten te kijken.

 

Verschoonbare termijnoverschrijding

Als een onderwijsinstelling een besluit neemt, zoals bijvoorbeeld het NBSA, een beoordeling of het toekennen of afwijzen van een vrijstelling, dan heb je als student in het hoger onderwijs zes weken de tijd om tegen het besluit op te komen, als je het daar niet mee eens bent. Daarbij geldt het uitgangspunt te laat is te laat. Dient een student het bezwaar of beroep na die termijn van zes weken in, dan kijkt de onderwijsinstelling in beginsel niet meer naar de inhoud en verklaart het bezwaar of beroep ‘niet-ontvankelijk’. De wet geeft wel een uitzondering waarbij een ‘niet-ontvankelijkheid’ achterwege moet blijven als de student wegens persoonlijke omstandigheden of een andere goede reden het bezwaar of beroep te laat heeft ingediend. Bij de beoordeling of een overschrijding ‘verschoonbaar’ is, moet de onderwijsinstellen bij iedere student ‘een op de persoon toegesneden afweging van belangen’ maken. De onderwijsinstelling moet dus bij elke termijnoverschrijding afzonderlijk kijken naar de reden en de omstandigheden die volgens de student de aanleiding waren voor de termijnoverschrijding. Volgens de Afdeling had het CBE dit bij deze student niet (voldoende) gedaan.

 

De Afdeling concludeert in de uitspraak dan ook dat de termijnoverschrijding bij deze student verschoonbaar moet worden geacht, gelet op de persoonlijke omstandigheden van de student. De Afdeling geeft het CBE vervolgens de opdracht om het beroep van de student over het NBSA alsnog inhoudelijk in behandeling te nemen.

 

U kunt het oordeel van de Afdeling hier lezen.

Afdeling laat NBSA in stand, maar kent een proceskosten veroordeling toe.

Op 19 maart 2025 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling) uitspraak gedaan bij een beroep van student tegen het door de Universiteit van Amsterdam (hierna: UvA) afgegeven negatief bindend studieadvies (hierna: NBSA). De Afdeling verklaart het beroep van studente ongegrond, maar veroordeelt de UvA wel in de proceskosten van de student.

BSA
De Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (hierna: WHW) biedt aan onderwijsinstellingen de mogelijkheid om aan het einde van het eerste studiejaar van een opleiding een bindend studieadvies aan studenten af te geven. Het doel van het BSA is om te kunnen beoordelen of de student geschikt voor de opleiding is. Om deze geschiktheid aan te tonen, dien je aan het einde van het eerste studiejaar te voldoen aan een studiepuntennorm. De hoogte van deze norm kan per opleiding en per onderwijsinstelling verschillen. Voldoe je aan het einde van het studiejaar niet aan de gestelde studiepuntennorm, dan geeft de onderwijsinstelling (in beginsel) een negatief bindend studieadvies af. Bij een negatief bindend studieadvies moet je stoppen met je opleiding.

Voordat de onderwijsinstelling een NBSA afgeeft, dient deze wel alle persoonlijke omstandigheden mee te wegen. Studenten die het niet eens zijn met een afgegeven NBSA kunnen tegen dit besluit een procedure starten bij de onderwijsinstelling en vervolgens bij de Afdeling. Tijdens de procedure bij de onderwijsinstelling, dient de onderwijsinstelling na te gaan of een minnelijke schikking tussen de onderwijsinstelling en de student mogelijk is, om zo in goed overleg en zonder verdere procedure samen tot een oplossing te komen.

Aanleiding van de procedure

Studente startte in september 2022 met de opleiding Business Administration aan de Universiteit van Amsterdam. Aan het einde van het eerste studiejaar van deze opleiding werd haar BSA aangehouden, omdat er persoonlijke omstandigheden speelden. Aan het einde van studiejaar 2023/24 moest de student daarom het volledige eerstejaarsprogramma afronden voor een positief advies. Maar ook tijdens dat studiejaar liep de studente tegen verschillende persoonlijke omstandigheden aan, zoals examenstress en vermoedens van ADHD en traumaklachten.

Studente verzoekt daarom in studiehaar 2023/24 de onderwijsinstelling om het af te geven BSA opnieuw met een jaar uit te stellen gelet op de persoonlijke omstandigheden die nog steeds spelen. De onderwijsinstelling besloot echter om het BSA niet opnieuw uit te stellen en geeft aan studente een NBSA af.

Oordeel Afdeling

De Afdeling oordeelt dat studente haar verzoek om uitstel van het BSA beide keren onderbouwde met een doorverwijzing van de huisarts naar een psycholoog, maar de daadwerkelijke diagnose pas beschikbaar was tijdens de procedure bij de Afdeling. Bij het uitgestelde BSA werd studente op het hart gedrukt dat zij aan de start van het studiejaar contact moest opnemen met de studentenpsycholoog of studieadviseur. Dit heeft studente alleen niet gedaan. De Afdeling oordeelt daarom dat de onderwijsinstelling door de late onderbouwing van haar persoonlijke omstandigheden, de kans is ontnomen om tijdig maatregelen te nemen en laat dit voor rekening en risico van studente. De Afdeling laat het afgegeven NBSA daarom in stand.

Nu de onderwijsinstelling tijdens de procedure de wettelijk verplichte minnelijke schikking heeft overgeslagen, zag de Afdeling wel aanleiding om de onderwijsinstelling te veroordelen tot het vergoeden van de proceskosten van studente.

 

Bindend studieadvies mbo

Het bindend studieadvies in het mbo

Vanaf studiejaar 2018/2019 krijgen alle mbo-studenten in hun eerste studiejaar een bindend studieadvies. Je krijgt een negatief bindend studieadvies bij onvoldoende studievoortgang. Wat ‘onvoldoende studievoortgang’ voor jouw opleiding inhoudt, vind je in het Onderwijs- en examenreglement.

De onderwijsinstelling kan geen negatief bindend studieadvies geven als slechts één onderdeel onvoldoende is. Daarnaast kan de onderwijsinstelling de beroepshouding slechts onder strikte voorwaarden meewegen in het bindend studieadvies.

Bindend studieadvies mbo

Voorlopig bindend studieadvies

Bij meerjarige opleidingen krijg je halverwege het studiejaar een voorlopig bindend studieadvies. Als dat voorlopig bindend studieadvies negatief is, dan moet de onderwijsinstelling jou uitnodigen voor een gesprek. In dat gesprek maakt de onderwijsinstelling samen met jou afspraken hoe je jouw studievoortgang binnen een bepaalde termijn kunt verbeteren. Als dat in jouw situatie nodig is, dan zal de onderwijsinstelling ook ondersteuning aan moeten bieden.

Definitief bindend studieadvies & persoonlijke omstandigheden

Tussen de negende en twaalfde maand van de opleiding ontvang je een definitief bindend studieadvies. Bij het geven van definitief bindend studieadvies moet de onderwijsinstelling rekening houden met jouw persoonlijke omstandigheden. Persoonlijke omstandigheden, zoals het zorgen voor een ziek familielid, kunnen namelijk invloed hebben op jouw studievoortgang. Het is belangrijk dat je deze persoonlijke omstandigheden op tijd meldt, zodat de onderwijsinstelling jou ondersteuning kan bieden.

Als je een negatief bindend studieadvies ontvangt dan betekent dat dat je moet stoppen met jouw opleiding. De onderwijsinstelling heeft dan de plicht om jou te begeleiden naar een andere opleiding.

Negatief bindend studieadvies aanvechten

Als je een definitief negatief bindend studieadvies ontvangt en je bent het daar niet mee eens, dan kun je daartegen in beroep bij de Commissie van Beroep voor de Examens. Het is verstandig om daarbij zo snel mogelijk juridische deskundigheid van een onderwijsrechtadvocaat in te schakelen. Dat hoeft niet duur te zijn. Waarschijnlijk kom je in aanmerking voor een toevoeging, waardoor je slechts de eigen bijdrage van € 146,- hoeft te betalen.

Let op! Je hebt slechts twee weken de tijd om in beroep te gaan tegen het bindend studieadvies, onderneem dus snel actie.

Wil je direct weten waar je aan toe bent? Neem dan vrijblijven contact met ons op. 

bindend studieadvies

Negatief voorlopig bindend studieadvies (BSA): wat nu?

Als eerstejaars mbo-, hbo- en wo-student ben je inmiddels over de helft van het studiejaar en dat betekent dat je binnenkort een voorlopig positief of negatief bindend studieadvies ontvangt over het vervolg van de opleiding.

Heb je een negatief voorlopig bindend studieadvies ontvangen? Dan is het tijd voor actie: je zal iets moeten ondernemen om jouw studieresultaten in positieve zin te veranderen.

Persoonlijke omstandigheden en BSA

Maar wat als dat niet mogelijk is? Stel dat je bijvoorbeeld mantelzorg verleent aan een ziek familielid of dat je zelf gezondheidsproblemen hebt, waardoor je tijdelijk minder goed in staat bent om te studeren. De onderwijsinstelling moet bij het geven van een bindend studieadvies rekening houden met deze persoonlijke omstandigheden.

De wet (artikel 2.1 Uitvoeringsbesluit WHW 2008) geeft een opsomming van persoonlijke omstandigheden, waaronder:

  • ziekte van de student;
  • lichamelijke, zintuiglijke of andere functiestoornis van de student;
  • zwangerschap van de student;
  • bijzondere familieomstandigheden.

Het is belangrijk dat je direct contact opneemt met jouw studentdecaan op het moment dat jouw persoonlijke omstandigheden invloed hebben op jouw opleiding. Doe dit zo spoedig mogelijk; dus bij voorkeur nog voordat je een voorlopig bindend studieadvies hebt ontvangen.

Advies van de studentdecaan

De studentdecaan kan bepalen of jouw persoonlijke omstandigheden een negatieve invloed hebben op jouw studieresultaten en zo nodig kan hij ondersteuning bieden.

Het advies van de studentdecaan is een belangrijk onderdeel van het bindend studieadvies. Wees dus niet bang om ook echt persoonlijke problemen – die je liever niet zomaar met iedereen deelt – bij de studentdecaan te melden. De studentendecaan behandelt jouw problemen vertrouwelijk.

Negatief bindend studieadvies aanvechten

Als je ondanks alle inspanningen uiteindelijk toch een definitief negatief bindend studieadvies ontvangt en je bent het daar niet mee eens, dan kun je daartegen in beroep bij het College van Beroep voor de Examens (CBE of COBEX). Op het mbo heet dit orgaan de Commissie van Beroep voor de Examens.

Hoewel je de procedure bij het CBE zelf kunt voeren, is het verstandig om daarbij zo snel mogelijk juridische deskundigheid van een onderwijsrechtadvocaat in te schakelen. Een goed beroepschrift met een heldere argumentatie kan in een procedure het verschil maken, waardoor je wellicht alsnog jouw opleiding kunt vervolgen.

Een gespecialiseerde advocaat hoeft niet duur te zijn. Waarschijnlijk kom je in aanmerking voor een toevoeging, waardoor je slechts de eigen bijdrage van € 146,- hoeft te betalen.

Ook bezwaar maken tegen een negatief studieadvies? Laat je gegevens achter, dan nemen wij zo snel mogelijk contact met je op. Je kunt ons op werkdagen (tot 22:00!) ook direct bereiken op 030 – 7630658.